Project Activeren Electronica Werkplaats

Project Activeren Electronica Werkplaats

Deze pagina is opgezet om de Electronica Werkplaats nieuw leven in te blazen.

Deze pagina wordt beheerd door Fulco en Lucas.

• 11-05-2021, Fulco: Eerste versie
• 13-04-2021, Fulco en Lucas: Tweede versie
• 15-05-2021, Fulco en Lucas met bijdrage Hans B: Derde versie
• 16-05-2021, Fulco: Ook de ideeen over het activeren uitgeschreven
• 14-11-2024, Lucas: Gepoogd bij te werken naar huidige situatie. Pagina zou overzichtelijker kunnen, wellicht met de achtergronden apart en de uitvoerbare items apart. En misschien kunnen oude plannen worden afgesplitst of wanneer ze niet meer worden uitgevoerd verwijderd. Zodat de huidige plannen overblijven.

Doelstelling

Het doel van het project is de Electronica Werkplaats zodanig aantrekkelijk te maken dat we als MakerSpace Leiden makkelijk nieuwe Elektronica-Makers kunnen aantrekken.
En terwijl we dat doen, dat de Elektronica Werkplaats ook voor onszelf een aantrekkelijke plaats wordt om bijeenkomsten te organiseren en projecten uit te voeren. Ook de andere gebruikers van de 'voorste ruimte' hebben daar baat bij.

Scope

In principe alles wat nodig is om bovenstaande doelstellingen te halen. Verwacht wordt een bedrag van ca 300 euro hier aan kwijt te zijn en verder tijd van vrijwilligers om het werk uit te voeren.

Hoe het geld verdeeld moet worden over de verschillende onderdelen moeten we nog uitzoeken. Dure apparatuur valt hier niet onder, daar moet apart over besloten worden.

Het gaat hierbij niet alleen om het beschikbaar hebben van specifieke apparatuur en materialen, maar ook het creëren van de juiste fysieke en sociale omgeving en het opstarten van activiteiten. Dus ook huisregels en dergelijke vallen hieronder.

Aanpak

• Als eerste willen we de elektronica werkplaats een zodanige facelift geven dat mensen er graag willen zijn en er graag gebruik van willen maken.
  • Zorgen dat de ruimte er is
  • Zorgen dat we voldoende geïnteresseerden hebben om dit project te dragen
  • Zorgen dat spullen opgeborgen kunnen worden => grotendeels gedaan / spullen zitten in ladenkastjes of gelabelde bakken
  • Zorgen dat de juiste spullen aanwezig zijn (en de niet-juiste spullen ergens anders heen gaan)
  • Verwarming, ventilatie, luchtkwaliteit / omgeving op orde.
• Daarna gaan we activiteiten organiseren, zie onder Activiteiten

Eisen en randvoorwaarden

Apparatuur

Hoge prioriteit De volgende soort apparatuur verwachten we aanwezig in de elektronica werkplaats. Van onderstaande moet even worden gekeken of we dit al hebben of gaan aanschaffen:

• Soldeerbestendige ESD-werkmat & polsbandje & aarding => Zie wensenlijst
• Breadboard + draadjes ervoor => Breadbords hebben we, draadjes op de wensenlijst
• Systeemvoeding + banaansnoeren => De huidige voldoet prima (maar waar is 'ie gebleven?)
• Een setje metrische inbussleutels die schoon blijft. => We hebben vieze => Op wensenlijst (2021) => (2024) Controleren of ze bij de schroefbits die we hebben zitten of dat ze alsnog aangeschaft moeten worden.
• fine-liner permanent marker 1 - 0.3 mm oid, liefst meerdere kleuren (om op PCB's en connectoren dingen te kunnen markeren) => Op wensenlijst
• Meetkabels, banaanstekker-kabels en krokodillenbekjes zijn aanwezig en hangen in rekjes aan de muur => op orde houden en waar nodig aanvullen.
• nog aan te vullen?

Middelmatige prioriteit De volgende soort apparatuur verwachten we aanwezig om de werkplaats aantrekkelijk te maken:

• Hotplate / pre-heater => Wensenlijst
• SMD soldeer oven => Wensenlijst
• "speciale" schroevendraaiers / bits (security-torx, vorkjes, triwing, pentalobe, etc) => Wensenlijst
• Eventueel een aanvulling op de smartphone/tablet/laptop reparatiespullen?
• nog aan te vullen?

Lage prioriteit De volgende soort apparatuur verwachten we aanwezig als leuk voor erbij:

• Oscilloscoop met meer bandbreedte + probes => Wensenlijst
• Liteplacer of dergelijke (Kost zoiets als een Ultimaker, haalt mensen die kleine series willen bestukken naar de 'space) => Wensenlijst
• Spullen om (fotogevoelig) printplaten te etsen => Wensenlijst
• nog aan te vullen?

reeds aanwezig

• Goede soldeerstations => De huidige Weller voldoen prima
• Hetelucht soldeerstation => Huidige is ok, misschien later upgraden
• Een desoldeerpompje, al dan niet met verwarmde punt => Verwarmde tinzuiger is geüpgrade naar desoldeerstation
• Desoldeernaalden => Huidige voldoen prima
• Eenvoudige instelbare labvoedingen => De huidige voldoet prima
• Een goede handmultimeter => De huidige Fluke voldoet prima
• Een goede benchmultimeter + meetsnoeren => Huidige voldoet prima (afaik)
• Een gebruiksvriendelijke digitale oscilloscoop + probes => De huidige Rigol voldoet prima (Maar is in bruikleen)
• Simpele Functiegenerator => De huidige voldoet prima
• Uitgebreide Functiegenerator => De huidige HP voldoet prima
• USB logic-analyzer + grijperstjes => De huidige voldoet prima, evt. later upgraden meer kanalen of sneller of gebruiksvriendelijker
• Componententester (tortester / LCR meter) => De huidige voldoet prima
• Micro-schroevendraaiers => De huidige (Wiha picofinish en de 2 HBM assortimenten) voldoen prima
• Schaar => De huidige voldoet prima
• Striptang => De huidige voldoet prima
• Adereindhulstang => De huidige voldoet prima
• Molex/Dupont connector tang => De huidige voldoet prima
• Een set platte/kruiskop schroevendraaiers die schoon blijft (geen smeer/vet) => Zijn inmidels aangeschaft in in een nette houder geplaatst.
• Meetkabels, banaanstekker-kabels en krokodillenbekjes zijn aanwezig en hangen in rekjes aan de muur
• Telefoon/Tablet/laptop-reparatie spul als spudger, kleine speciale schroevendraaiers, zuignap, etc. => aanwezig, mogelijk later aanvullen/upgraden
• Pincetten (voor SMD-werk) => zijn aanwezig, maar hebben nog geen wikipagina

Materialen

Hoge prioriteit De volgende materialen verwachten we minimaal aanwezig in de elektronica werkplaats:

• desoldeerlitze (Chem-wick of een ander goed merk waarbij de flux in de litze zit) => Is/was er, maar meer kan geen kwaad. => controleren wat er is.
• hele grote doorzichtige krimpkous waar kleine printjes in kunnen => Wensenlijst
• nog aan te vullen!

Middelmatige prioriteit De volgende materialen verwachten we aanwezig om de werkplaats aantrekkelijk te maken:

• SMD soldeertin Bijvoorbeeld 0,2 of 0,3 mm. => Is dat er al? Anders bij de aanschaffen zetten
• Als aanvulling op de multimeter een stroomtang die ook DC stromen kan meten. => controleren of we die niet inmiddels toch hebben?
• Wat standaard arduino-spul (alleen te leen, niet om op te maken): Arduino nano/pro micro/digispark, ESP8266/ESP32, stepper driver boardjes, rfid-lezertjes, (temperatuur)sensors, LED-displays en toetsenbordjes etc. => wensenlijst
• als er een hotplate of soldeeroven is, dan ook loodvrije soldeerpasta, buiten de koelkast bewaarbaar. Bv Loctite GC10 of Chipquick TS931SNL=> Is er nog niet. Omdat het bederft, wellicht pas aanschaffen wanneer nodig.
• Bandkabel en wat verschillende maten stekkertjes (+ printdeel) => Mogelijk aanwezig, controleren.
• als er geen soldeeroven is en alleen met hete lucht gewerkt wordt, dan loodvrije bismuth soldeerpasta, buiten de koelkast bewaarbaar (lager smeltpunt). Bv Chipquick TS931LT [1] => Is er nog niet. Ook dit bederft in een jaar, dus idem: wellicht pas bij 1e project aanschaffen.
• nog aan te vullen!

Lage prioriteit De volgende materialen verwachten we aanwezig als leuk voor erbij:

• Diverse soorten draad => Er is draad aanwezig, maar wellicht even kijken of er andere soorten nodig zijn. Is de luidsprekerkabel voldoende als "dik draad"?
• Grijpvoorraad reparatiespul (Wat low-ESR elco's voor schakelende voedingen (TV/monitor/laptoplader), wat foliecondensatoren voor senseosyndroom (KlikAanKlikUit, Senseo, etc.)) => Wensenlijst
• Nog aan te vullen!

Aanwezig

• Meerdere kleuren draad, zowel soepel als met vaste kern. En in een paar verschillende diameters. En bandkabel => Is er, maar gedeeltelijk nog ongeordend. (Er is mooi teflon geisoleerd draad en een paar eenvoudiger soorten)
• Loodvrij soldeertin 0.5 mm => Is er
• soldeerflux (de huidige fluxpen, evt. een gelflux erbij. De huidige vloeibare flux is meh, de fluxpen is beter.) => Huidige fluxpen voldoet, vervangen wanneer leeg.
• kaptontape => Is er
• krimpkous in diverse maten en kleuren, kabel/snoer isolatie => Is er, maar zou overzichtelijker in Raaco's kunnen
• Nette opbergmethode voor kleine onderdelen, b.v. raaco-kastjes of sorteerdozen. => Aanschaffen (Wensenlijst bevat Raaco-kastjes+link naar HBM)
• Grijpvoorraad through-hole onderdelen (Weerstanden E12 reeks, condensatoren enkele veelgebruikte waarden ceramische en elco's, TUN, TUP, 1n4007/1n4148, LED's, druktoetsen, pinheaders) in 1 of 2 nette raaco kastjes (48 laden / 60 laden model) of enkele sorteerdozen. => Onderdelen aanwezig en in kastjes ingedeeld. Mogelijk later aanvullen.
• kleine grijpvoorraad SMD (E12 weerstanden, 100nF ctjes, wellicht meer. 0805 of groter, wie zelf een andere maat wil kan die toevoegen). In smdshop’s smd containers (2ml centrifugebuisjes), gelabeld, in raaco-laatjes of sorteerdoos. (Smd neemt zo weinig plek in dat die buisjes in hetzelfde laatje kunnen als de TH weerstanden van dezelfde waarde). => Er zijn SMD onderdelen aanwezig, mogelijk later aanvullen
• Grijpvoorraad glaszekeringen (zoals we nu hebben, maar dan in een raacokastje of sorteerdoos) => Zekeringen aanwezig en in ladenkastje ingedeeld
• experimenteerprint => Aanwezig, zowel lage kwaliteit hardpapier als goede kwaliteit FR-4.

Fysieke Omgeving

Hier hebben ook andere gebruikers van de voorruimte baat bij.

Hoge prioriteit

• De ruimte moet stofvrij zijn
  • Minimaal wekelijks stofzuigen en even de mop er overheen => Voldoet de huidige stofzuiger? => wie vragen we dat?
  • Huisregels: In principe geen schuurwerkzaamheden in de grote hal buiten de houtwerkplaats
  • Er is geen norm bekend wat voldoende schoon is en ook niet wat werkbaar is voor een makerspace. Laten we beginnen met periodiek te meten en ook te registreren wanneer we zelf last van het stof ervaren en wanneer niet.
• De ruimte moet schone lucht hebben (geen overheersende oplosmiddeldamp /verflucht /mdf-geur) => Fulco heeft ooit een luchtfilter aangeschaft dat we zouden kunnen plaatsen. Daar zijn dan wat handige vrijwilligers voor nodig om dat op een bereikbaar-voor-onderhoud-maar-staat-niet-in-de-weg plek te monteren.

Middelmatige prioriteit

• De ruimte moet een goede temperatuur hebben (tussen de 18 en 22 graden Celsius, idealiter)
  • In de zomer: een ventilator, in de heetste periode afzuiging in het plafond en afdekken van de ramen
  • In de winter: een zeil tegen koudeval van de ramen, thermostaat op afstand kunnen bedienen, de radiator goed toegankelijk maken voor passieve circulatie en eventueel actieve circulatie er op maken, elektrisch kacheltje of IR paneel. 'Vanwaar op afstand bedienbaar? --Lucas (overleg) 14 nov 2024 19:47 (CET)'
• De ruimte moet goed verlicht zijn => Een extra (tertial) lamp zou geen kwaad kunnen.
  • De huidige LED TL's hebben een kouwitte kleur en een stroboscopisch effect. Warmwitte stabiele verlichting zou een fijne aanvulling zijn, ook voor andere gebruikers van de ruimte. De meeste mensen hebben gelukkig geen last van het moduleren/flickeren van de TL of merken het niet op. De destijds aangeschafte tertial mist inmiddels zijn voet. Herbekijken.
    • los idee: De lampen-met-kap zouden wellicht 'switch dim' of dimbare lampen in kunnen, al dan niet verkleurend naar warmer wit bij dimmen. Zodat deze behalve als gezellig dimlicht ook als 2700K of 3000K bruikbaar zijn met wat meer lumen dan de huidige lampen produceren. Iets als https://www.123led.nl/Osram-LED-lamp-E27-Peer-A60-Mat-2700-4000K-8-8W-60W-i17441-t691.html of wellicht nog mooier https://www.ikea.com/nl/nl/p/tradfri-startset-smart-draadloos-dimbaar-wit-spectrum-80547567/ en https://www.ikea.com/nl/nl/p/tradfri-led-lamp-e27-1055-lumen-smart-draadloos-dimbaar-wit-spectrum-globe-60545673/ (of los de afstandbediening en deze lampen.)
• De ruimte moet niet tochten (zowel doortochten als koudeval), maar wel ventilatie hebben, ivm soldeerfluxdampen => Soldeerdampafzuiging zou een mooie luxe zijn. Geeft nu nog geen problemen.
  • Huisregels: In principe alleen spuiten en verven in de grote hal en met afzuiging aan
• De ruimte moet zo min mogelijk geluidshinder ondervinden => Kijken wat we aan het wandje zouden kunnen verbeteren

voldoet reeds

• Voldoende ruimte dat twee mensen naast elkaar aan projecten kunnen werken => Huidige situatie voldoet
• De meest gebruikte apparatuur en materialen moeten vanaf de werkplek direct bereikbaar zijn => Dit is inmiddels behoorlijk goed ingedeeld, en kan waar gewenst nog verder op worden voortgebouwd.
  • De aan/uit schakelaar van de elektrotafel is inmiddels bereikbaar ook voor minder lange medemensen.
• De minder gebruikte apparatuur en materialen zijn binnen dezelfde ruimte bereikbaar => gelabelde bakken op planken.
• De ruimte moet niet in de loop zitten => Huidige situatie voldoet (Tafel in de hoek uit de loop. Nog idealer zou een eigen ruimte zijn, ook kwa stof/oplosmiddel en afzonderlijk van de grote hal zuiniger te verwarmen)

Sociale Omgeving

Hoge prioriteit

• De Elektronica Werkplaats moet een integraal onderdeel vormen van de MakerSpace Leiden
• Elektronica Makers moeten zich prettig kunnen voelen, ook tussen niet-Elektronica Makers

Gemiddelde prioriteit

• Workshops, evt. toewerkend naar een robotsumo wedstrijd of micromouse/lijnvolg/doolhof competitie

Activiteiten

Let op: We hebben het hier over een situatie van nadat de Corona-beperkingen zijn opgeheven

Hoge prioriteit

• Gemiddeld gezien wordt er minimaal één keer in de twee weken een concreet electronica project uitgevoerd. Dit is nodig om de elektronica werkplaats 'levend' te houden.

Middelmatige prioriteit

• Gemiddeld gezien wordt er minimaal één keer in de drie maanden een gezamenlijke elektronica-activiteit georganiseerd.

Denk aan:

• Introductie-avond Elektronica Werkplaats: wat is alles, wat kun je er mee, hoe ga je er mee om
• Arduino-workshop beginners: Wat is het, hoe werkt het, hoe zet je je ontwikkelomgeving op
• Arduino-avond: Samen werken aan je arduino projecten

Uitwerking

Inrichting

Deze gaan we beschrijven in een nieuwe pagina over de Elektronica Werkplaats:

• Wat is er allemaal, waar staat het, hoe gebruik je het
• Hoe houden we de Elektronica Werkplaats schoon en opgeruimd
• Hoe beheren we de apparaten en materialen
• ESD veilig werken

al compleet

• Twee werkplekken => Zijn er al
• Raaco kastjes => zijn er inmiddels
• Kast of planken boven Raaco kastjes => zijn er inmiddels

Materialen

• Zie ook Elektronica Onderdelen -> maar die pagina is nog niet aan de huidige situatie aangepast.

Sociale omgeving

Huisregels:

• Hoe houden we de Elektronica Werkplaats schoon en opgeruimd
• Mensen buiten de Elektro Werkplaats houden ook rekening met mensen binnen de Elektronica Werkplaats (stof, lawaai, enzovoort).
  • Schuren in principe alleen in de houtwerkplaats
  • Verven en spuiten in principe alleen met afzuiging
• Iedereen die iets in de Elektronica Werkplaats doet (of het nu een Elektronica-Maker is of niet), helpt hem ook opgeruimd te houden.
• Als iets op is, koop dan wat je nodig hebt en net een beetje meer. Stop dit in de grijpvoorraad.
• Of iets wel of niet bewaard moet blijven, wordt bepaald door de Elektronica-Makers.

Activiteiten

Stappen:

• Als eerste wachten we tot de COVID maatregelen zodanig verlicht zijn dat we op een comfortabele manier met meerdere mensen samen in de space kunnen zijn.
• We vragen de echte electronica experts, minimaal twee, een introductie workshop te geven aan de huidige deelnemers en eventueel geïnteresseerden van buiten de space.
• Een of twee mensen bereiden een introductie workshop Arduino voor, en geven deze op een dag, bijvoorbeeld een zaterdag of zondag.
• Wanneer de interesse groot genoeg lijkt te zijn gaan we avonden organiseren. Op basis van een datumprikker kiezen we een avond.

In het begin zullen zeker één of twee experts beschikbaar moeten zijn, maar als de avonden eenmaal lopen dan kan de groep zichzelf in stand houden.

Aanschaffen

controleren Misschien is dit er al.

• fine-liner permanent marker 1 - 0.3 mm oid, liefst meerdere kleuren
• "speciale" schroevendraaiers / bits (security-torx, vorkjes, triwing, pentalobe, etc)
• Desoldeerlitze (Chem-wick of een ander goed merk waarbij de flux in de litze zit) => is dit er nog of is dit op?
• Breadboard draadjes => Er is stug draad aanwezig en er zijn ook 'dupont' kabeltjes. Misschien kan er 1 plastic bakje met 'breadbord spullen' worden samengesteld uit wat er is, en zo nodig worden aangevuld?
• Een setje metrische inbussleutels die schoon blijft. => Mogelijk zitten er al inbus-schroefbitjes in de bitset in de elektronicahoek.
• Verlichting elektrotafel. Plan was ooit 2X IKEA Tertial of vergelijkbaar (10 euro) met een V-tac 4000K 1200 lumen CRI>90 led-lamp. Maar misschien voldoet de huidige verlichting?

Hoge prioriteit

• Soldeerbestendige ESD-werkmat, polsbandje, ESD aardestekker, verbindingsdraadjes met drukkers en krokodilklemmen => Kosten rond de €70 => Is de huidige werkmat een ESD mat of een snijmat?

Middelmatige prioriteit

• • Grijpvoorraad reparatiespul (Wat low-ESR elco's voor schakelende voedingen (TV/monitor/laptoplader), wat foliecondensatoren voor senseosyndroom (KlikAanKlikUit, Senseo, etc.)) => beste is waarschijnlijk dit bij de eerste dergelijke reparatie aan te schaffen, en dan de dingen die naar verwachting vaker nodig zullen zijn een paar extra.
• hele grote doorzichtige krimpkous waar kleine printjes in kunnen
• Wandje verbeteren tegen geluidsoverlast
• SMD soldeer oven

Lage prioriteit

• Liteplacer of dergelijke (Kost zoiets als een Ultimaker, haalt mensen die kleine series willen bestukken naar de 'space) => willen we dat?
• Spullen om (fotogevoelig) printplaten te etsen
• een oscilloscoop met meer bandbreedte + probes
• Stroomtang die ook DC stromen kan meten. => meer leuk dan nodig.
• nog aan te vullen?

Inmiddels aangeschaft en aanwezig

• Raaco kastjes om alle kleine onderdelen makkelijk én toegankelijk op te bergen
• Een set platte/kruiskop schroevendraaiers die schoon blijft (geen smeer/vet)
• Telefoon/Tablet/laptop-reparatie spul als spudger, kleine speciale schroevendraaiers, zuignap, etc. => aanwezig, mogelijk later aanvullen
• Pincetten, bij voorkeur ESD veilig, o.a. handig als je met SMD aan de gang gaat
• Wat standaard arduino-spul (alleen te leen, niet om op te maken): Arduino nano/pro micro/digispark, ESP8266/ESP32, stepper driver boardjes, rfid-lezertjes, (temperatuur)sensors, LED-displays en toetsenbordjes etc. => zijn er, pas aanvullen als er iemand misgreep.

Uitvoerbare Acties

• stopcontact vastzetten
• Wiki-pagina's maken voor apparatuur en gereedschap dat nog geen wiki-pagina heeft
• de vijltjes voor 3d-print nabewerking verplaatsen naar de 3d print-kast ipv de elektrotafel-plank
• De pagina voor de Elektronica Werkplaats nieuw leven inblazen (obv de Electrobench)
  • Foto's bijwerken (locatie en inrichting)
  • Apparatuur inventariseren: Staat alles op de lijst, is alles gelabeld en gedocumenteerd
  • Materialen inventariseren: Is alles gelabeld
• Huisregels opstellen
  • Schuren => Alleen in houtwerkplaats
  • Verven en spuiten => Altijd met ventilatie
• ESD veilig werken, bv obv https://www.eleshop.nl/kenniscentrum/ESD/
• Gebruik materialen => Aparte pagina?
• Breadboards netjes beschikbaar opbergen
• Soldeersponsjes nalopen
• Meetsnoeren e.d. nalopen, zijn er voldoende, zijn ze goed georganiseerd
• Arduino documentatie op de wiki zetten
• Tegen de kou de winter:
  • thermostaat op afstand kunnen bedienen
  • de radiator goed toegankelijk maken voor passieve circulatie
  • ventilatoren op de radiator zetten voor actieve circulatie
  • elektrisch kacheltje of IR paneel
• Tegen de hitte in de zomer:
  • Afzuiging in het plafond
  • Afdekken van de ramen
• ...?

terugkerende acties

• Tafel vrij ruimen na gebruik. Apparatuur die veel gebruikt wordt dichtbij werkplek houden, andere apparatuur eventueel verder weg zetten

reeds uitgevoerde acties

• Materialen aanschaffen, in het bijzonder de Raaco kastjes
• Raaco Kastjes ophangen
• De aan/uit schakelaar van de elektrotafel bereikbaarder voor minder lange medemensen
• Lijstjes maken van apparatuur, materialen, opbergmiddelen, ...? => dat is deze wiki-pagina toch? Gewenste apparatuur etc.
• Bepalen maximale ruimte die Elektronica-Makers ter beschikking hebben voor grijpvoorraad => Dit wordt bepaald door de beschikbare kastjes. Het is voornamelijk klein grut dat in raaco's past
• Beetje met de apparatuur schuiven dat het meest gebruikte ook het dichtste bij staat => dit lijkt aardig voor elkaar en is anders een terugkerend item

Niet meer noodzakelijke acties

• Nieuwe pagina aanmaken? (voor de elektrobench) -> huidige pagina behouden en bijwerken
• Wensenlijstje overhevelen -> wish_list
• een zeil tegen koudeval van de ramen -> Er zit inmiddels een hard kunstof luik voor het dakraam, dat vervult deze functie