Wood Lathe / Houtdraaibank

De makerspace heeft een kleine, 500Watt tafel houtdraaibank in bruikleen. Ze is geschikt voor het draaien van hout; tot een diameter van ongeveer 30 centimeter en een lengte van rond de 45 cm.

Het dragen van dichte, strakke kleding zonder al te veel zakken is aan te raden; er vliegt veel zaagsel en stof rond.

Belangrijkste gevaren

Deze draaihoutbank is een vrij laagdrempelig apparaat; maar er is wel een stuk hout dat snel ronddraait.

De belangrijkste gevaren zijn dat je 1) haar, vinger, gereedschap of kleiding dat in de bewegende delen terechtkomt; losscheuren of wegspatten, 2) het rondvliegen van spaanders (met name voor je ogen) en 3) het werkstuk wat niet goed vastzit en weggeslingerd wordt.

Gereedschap

Een draaibank met , 6 vaste, meedraaiende en holle centerpoints (2 in de machine, 4 in houten doos -- MC2), een opspanplaat van rond de 75mm, leenspaan, chuck, centerpointen acht houtdraaibeitels.

Opstelling

Je staat voor de machine - en hebt meestal niet meer dan een meter naar alle kanten nodig. Let er wel op dat er 'achter' je niemand is; zeker als je de machine opstart. Dit voor het geval er iets losraakt en wegvliegt.

Basis regels

1. De gebruiker heeft de verplichte instructie gevolgd; en gebruikt zijn eigen 'tag' om het apparaat aan te zetten.
2. Gebruik van bril en veilige kleding verplicht.
3. Alleen voor gebruik met hout en soortgelijke toegestane materialen.
4. De machine dient schoon achter gelaten te worden; met de RFID toegangs controle op 'uit'.
5. De machine nooit in 'energized' staat achterlaten/alleen laten.

Als je twijfelt - gebruik de machine niet - of overleg even. Als je het apparaat nog niet vaak gebruikt hebt is het verstanding om er voor te zorgen dat er een tweede persoon aanwezig is.

Verplichte meldingen:

1. De gebruiker *moet* melding maken van mankementen, storingen of andere zaken.
2. Ongelukken en bijna ongelukken moeten gemeld worden (alles waar meer voor nodig is dan een simpele pleister).

Voor gebruik (bij twijfel - gebruik de procedure en checklist uit de handleiding) die in het kastje onder de machine ligt.

1. Controleer of de machine schoon is; en niets defect lijkt.
2. Zorg dat de omgeving rond de machine schoon is; de vloer niet glad is.
3. Zorg dat mensen die direct in de buurt zijn weten dat je gaat draaien - en let op mensen 'achter' je; zeker als je de machine opstart.
4. Blijf goed luisteren: let er op dat het een regelmatig geluid is, zonder vibratie of trillingen.
5. Maak de zaak na gebruik schoon - deze machine gooit veel zaagsel in het rond!

Tijdens gebruik (bij twijfel - gebruik de procedure en checklist uit de handleiding).

Wat betreft de machine schoon en veilig achterlaten - per algemene makerspace regel is dit altijd de verantwoordelijkheid van de *laatste* gebruiker. Dus als je de troep van een ander niet wil opruimen; meld het dan - en gebruik de machine niet. Zodra je iets gebruikt ben je verantwoordelijk voor het in goede en schone staat achterlaten van de machine; en het melden van storingen of defecten.

Voorbereiding en inspannen

Controleer het hout dat je gaat gebruiken op zaken als spijkers en nietjes. Zorg dat het mooi symmetrisch is (anders gaat het wiebelen) - en span het zo nauwkeurig mogelijk in. Een makkelijke machine om aan beide kanten het 'midden' voor de as te vinden is door er diagonalen op te tekenen van uit de hoeken - en in het centrum even een gaatje te slaan.

Ontgrendel de centerpoint verstelling rechts; met het handel achterop de rechter klauw. Draai dan met het rechterwiel de rechter centerpoint helemaal in - tot er ongeveer een 2 cm tussen kop en grijs zit.

Zet vervolgens het hout tussen de draaikoppen; en schuif de rechter centerpunt helemaal tegen het hout aan. Zet de rechter klauw vast met het handle onderaan.

Draai dan met het rechterwiel de centerpunten dieper in het hout.

Controleer nu of het hout goed vast zit; beide centerpunten links en rechts 1 a 2mm in het hout - en of het mooi wil ronddraaien. Zet het rechter centenpoint goed vast met het zwarte hendeltje rechts achterop.

Zet tot slot de steunplaat op de juiste hoogte (net boven het midden) en zo dicht mogelijk bij het hout. Controleer door aan het wiel links te draaien dat het hout net niet tegen de steunplaat komt - er moet 3-5 mm tussen zitten.

Weetje: de zwarte hendeltjes kunnen 'uitgetrokken' worden; en dan vrij van stand verandert worden. Dit heb je nodig als ze tegen de metalen handles botsen.

Aanzetten en draaien

Controleer altijd eerst of de leunspaan niet geraakt wordt als je met de linkerschijf het hout ronddraait. Er moet 1-3 mm vrij zijn tussen de leunspaan en het hout. Ze moet net iets boven het midden van het werkstuk zitten.

Zorg er bij het aanzetten, zeker als het de eerste keer is, voor dat er niemand achter je staat - en ga zelf ook 'uit' de baan staan; dus een beetje naar links. Als de zaak gaat trillen of wiebelen - onmiddellijk uitzetten en beter uitlijnen. Wees er dan ook op bedacht dat het zeer plots kan losschieten. Dus zet direct uit - en als je wil 'remmen' - doe dat dan met het linker metalen wiel.

Draait alles goed - dan kun je gaan draaien. Als de zaak gaat schudden of wiebelen - onmiddellijk stoppen en kijken wat er aan de hand is.

Instructie

Als je nog nooit een houtdraaibank gebruikt hebt - dan heeft het zin je voor de bereiden door naar filmpjes als https://www.youtube.com/watch?v=I60ilWTDss0 te kijken.

De instructie duurt meestal tussen de 10 en 20 minuten en wordt op verzoek gegeven.

Mensen die instructie kunnen geven: Henry, Dirk-Willem. Zij melden de instructie bij bestuur@ voor verwerking.

Problemen en defecten melden bij: deelnemers@makerspaceleiden.nl

Ongelukken melden bij: bestuur@makerspaceleiden.nl

Gebruik toegangs node

Als het groene lampje niet brand - druk op de rode knop. Groene lampje gaat aan. Na 20-30 seconden pas voor de lezer houden.

Verkorte Checklist en Veiligheidsinformatie