Welders
This equipment is safety category 3:
- Mandatory, in person, instructions.
- Make sure you read the Wiki before asking.
This equipment is Noise Category 3: Can be used at all hours. No limits.
Nog geen safety sheet
Wat is het
Het MIG Lasapparaat en het TIG Lasapparaat zijn eigendom van de space. Er is geen apart MMA Lasapparaat, maar met het TIG apparaat kun je ook MMA lassen door er een losse toorts op te monteren. Het Autogeen Lasapparaat wordt nog uitgezocht door Fulco.
De lasapparaten wonen in de vuurwerkplaats, maar kunnen bij gelegenheid ook verplaatst worden als er ergens anders gelast moet worden. Het is de bedoeling dat ze dan direct na gebruik weer teruggezet worden.
MIG Lassen
De afkorting MIG staat voor Metal Inert Gas, en staat voor een lastechniek waarbij het apparaat zelf voor de aanvoer van toevoegmateriaal zorgt in de vorm van een metalen draad, en waarbij een inert (argon) en/of actief (CO2) gas gebruikt wordt om de las van de buitenlucht af te schermen. Als er alleen een actief gas gebruikt wordt spreekt men van de MAG (Metal Active Gas) techniek.
MIG lassen is een van de eenvoudigst technieken voor de lasser zelf, omdat het apparaat zelf al heel veel regelt en je dus minder kennis en ervaring nodig hebt. Het is daarom de meest gebruikte techniek voor beginners en voor volume-werk.
TIG Lassen
De afkorting TIG staat voor Tungsten Inert Gas, en het staat voor een lastechniek waarbij met een vaste elektrode gewerkt wordt (Tungsten, Wolfram in het Nederlands) en een inert beschermingsgas (over het algemeen Argon). Het lasmateriaal moet met de hand worden toegevoegd.
TIG lassen vraagt meer vaardigheid dan bijvoorbeeld MIG lassen, bijvoorbeeld omdat je tegelijkertijd je laselektrode en je toevoegmateriaal in de hand moet houden en omdat de stroomsterkte erg nauwkeurig meet. Het voordeel boven MIG lassen is echter dat je er veel mooiere resultaten mee kunt bereiken als je de benodigde vaardigheden onder de knie hebt.
Heb je weinig ervaring, start dan eerst met MIG lassen en pas als je dat enigszins onder de knie hebt is het handig om met TIG lassen te starten.
MMA Lassen
De afkorting MMA staat voor Manual Metal Arc. In het Nederlands wordt meestal van elektrodenlassen gesproken, omdat er met losse elektroden gewerkt wordt. De elektroden hebben een bekleding, die tijdens het lassen een beschermende laag vormt om de las tegen de buitenlucht te beschermen. Deze vormt daarna een slak die op het materiaal blijft liggen en die verwijderd moet worden als met er een extra laag over wil lassen.
MMA lassen is een oudsher bekendste technieken, omdat je het met een relatief eenvoudig apparaat kunt doen. Zo heb je bijvoorbeeld geen gasfles nodig.
Tegelijkertijd is het ook een van de moeilijker technieken omdat de elektrode tijdens het lassen steeds korter wordt, en het daardoor ook lastiger is het lasproces goed onder controle te houden. Ook wil de vlamboog niet altijd makkelijk ontsteken door de beschermlaag van de elektrode en zit je met de slak die je na afloop moet verwijderen.
Autogeen Lassen
Lassen zonder elektrode maar door verhitting met een gasvlam.
Nader uit te werken.
Veiligheidsinstructies
Neem de volgende veiligheidsinstructies in acht:
- Zorg dat je een veiligheidsinstructie en een gebruiksinstructie hebt gehad.
- Draag een goede Lashelm en zorg dat deze werkt (test hem bij eerste gebruik!)
- Handschoenen van leer (kunstof smelt)
- Beschermende kleding, niet-synthetisch, moet armen tot aan de pols en borst tot aan de hals beschermen
- Beschermende schoenen, mogen geen lasspetters in kunnen vallen
- Afzuiging als je met niet-schoon metaal last
- Omstanders, zorg dat deze niet in de lasvlam kunnen kijken
De veiligheidsinstructie en gebruiksinstructie zijn verplicht voor je eigen veiligheid en voor de veiligheid van het apparaat.
De belangrijkste veiligheidsrisico's zijn lasogen, een verbrande huid door de UV straling, en vergiftiging door het lassen van niet-schoon metaal (bv verzinkt metaal). Andere veiligheidsrisico's zijn 'gewone' brandwonden door aanraking van het laswerkstuk of door lasspetters, en vergeet ook niet verwondingen als snijden aan het metaal of geraakt worden door vallend metaal.
Heb je nog geen instructie gehad, gebruik dit apparaat dan niet. Instructie kun je van de volgende mensen krijgen:
- Henry
- Fulco
- Wie nog meer?
Gebruik
Voorbereidingen
Werkplek
Het klinkt arbitrair, maar zorg voor een ruime en lege werkplek. Dit voor de eigen veiligheid en voor het gemak van werken. Vooral de kabels zitten altijd in de weg en het is vervelend als die dingen van tafel vegen. Overigens horen werkplekken horen altijd leeg te zijn. Gebruik je een niet-lege werkplek, dan neem je zelf de verantwoordelijkheid voor wat daar ligt.
Werk het liefst meet een lasplaat. Een lasplaat is een dikke ijzeren plaat met een handvat er aan waar je al je laswerk op doet. Deze vangt de lasspetters op en zorgt dat het tafeloppervlak niet te veel beschadigd.
MIG Lasapparaat
Sluit de aardelektrode aan op de tafel of op je werkstuk. Negen van de tien keer dat het lassen niet lukt zit de aardelektrode niet goed.
Doe het lasapparaat aan. Bij het MIG apparaat knop zit links achterop. Super niet-ergonomisch.
Doe de gaskraan op de fles open. Bij het MIG apparaat is dit de Menggas (85% CO2 - 15% Argon) fles. Op dat moment hoort de linker drukmeter aan te geven hoeveel gas er nog in de fles zit. Noteer dit.
Reduceer het gas tot de werkdruk met de grote knop (linksdraaiend!) aan de voorkant (hoeveel?). Dit wordt aangegeven door de rechter drukmeter. Let er op dat deze een hoge druk blijft aangeven wanneer de grote knop wordt teruggeschroefd omdat het gas niet weg kan. Neem zo nodig wat gas af om deze weer de nieuwe druk aan te laten geven.
Test de gasdoorvoer. Voor de meeste toepassingen is 6 tot 8 liter per minuut voldoende. De doorstroom regel je met het kleine knopje. We hebben helaas geen flowmeter op de menggasfles, dus moet je het proefondervindelijk uitvogelen wat goed werkt. Gebruik je te weinig gas dan gaat je las spetteren doordat er teveel zuurstof bij komt. Gebruik je te veel gas dan koelt je vlamboog teveel af en ben je erg on-economisch bezig want ook menggas is duur.
Stel de lasstroom in. In het kort: gebruik je te weinig stroom dan blijft je las te veel 'op' je werkstuk liggen, gebruik je te veel stroom dan brand je een gat in je werkstuk.
TIG Lasapparaat
Sluit de aardelektrode aan op de tafel of op je werkstuk. Negen van de tien keer dat het lassen niet lukt zit de aardelektrode niet goed.
Doe het lasapparaat aan. Bij het TIG apparaat knop zit links achterop. Super niet-ergonomisch.
Doe de gaskraan op de fles open. Bij het TIG apparaat is dit de Argon fles. Op dat moment hoort de linker drukmeter aan te geven hoeveel gas er nog in de fles zit. Noteer dit. Met de grote knop aan de voorkant reduceer je de druk tot de werkdruk (hoeveel?). Dit wordt aangegeven door de rechter drukmeter. Deze werkt alleen betrouwbaar als er ook gas afgenomen wordt.
Test de gasdoorvoer. Voor de meeste toepassingen is 6 tot 8 liter per minuut voldoende. De doorstroom regel je met het kleine knopje. We hebben helaas geen flowmeter op de argonfles, dus moet je het proefondervindelijk uitvogelen wat goed werkt. Gebruik je te weinig gas dan gaat je las spetteren doordat er teveel zuurstof bij komt. Gebruik je te veel gas dan koelt je vlamboog teveel af en ben je erg on-economisch bezig want argon is duur.
Stel de lasstroom in. Dit is een onderwerp op zich, voor latere uitwerking. In het kort: gebruik je te weinig stroom dan blijft je las te veel 'op' je werkstuk liggen, gebruik je te veel stroom dan brand je een gat in je werkstuk.
MMA Lassen
Sluit de MMA tang aan op het TIG apparaat. Volg de gebruiksaanwijzing voor de aansluitingen.
Zorg absoluut voor goede afzuiging!
Autogeen Lassen
Nader uit te werken
Veiligheidscontrole
Doe een lastest op een proefstukje. Test daarbij goed of je lashelm het doet.
Doe ook een check op de andere veiligheidsmaatregelen, zoals je kleding. Kijk onder de veiligheidsinstructies voor de complete lijst.
Je bent klaar om te gaan!
Aandachtpunten
Nader uit te werken.
Nabereidingen
- Gasflessen dicht
- Noteren gas-stand
- Elektra uit
- Lastoorts schoon (spetters uit de nozzle)
- Werkplek leeg en zonodig glad geschuurd met de lamellenschijf
Onderhoud
- MIG lasdraad
- TIG elektrodes
- Gasflessen
- Leidingen
Kosten
De belangrijkste kosten zijn het gas. Ik heb nog geen idee hoe we dat precies moeten verrekenen, maar ik stel voor dat we het op zijn minst registreren.
Verder is het belangrijk dat de gasflessen goed dicht zijn als ze niet gebruikt worden. Een lekkende gasfles is in een paar dagen leeg en is de waarde van de gasvulling in 'lucht' opgegaan zonder dat iemand er plezier van heeft gehad.
We hebben cilinders van 10 liter: - Vulling Argon: 60 euro (heelgoedgereedschap, 05/01/2019) - Vulling Menggas: 50 euro (heelgoedgereedschap, 05/01/2019) Vergeet niet dat je niet zomaar een nieuwe vulling kunt bestellen maar dat je zelf de fles moet gaan omruilen. Wie weet een goedkoop adres in (de buurt van) Leiden?
Minder belangrijk zijn: - MIG lasdraad - TIG elektrodes - TIG toevoegmateriaal - Kleine onderdelen - Stroom
Materiaal
Net als hout is ijzer niet gratis. Denk aan een tientje voor een dunne staaf van twee meter of een dikke staaf van één meter. Het tikt alleen vrij snel aan als je iets van een rekje wil maken. Ijzer kun je echter wel goed hergebruiken, alleen vind je in praktijk niet altijd wat je zoekt. Daarom hebben we ook wat op voorraad.
Vergeet echter bij het gebruik van hergebruikt ijzer niet om het goed schoon te slijpen voor gebruik. De verflaag zorgt voor een vieze lucht, een hoop troep op je werkstuk en een slechte las. Gegalvaniseerd materiaal is botweg giftig als je het gaat lassen zonder eerst de zinklaag er af te slijpen of te bijten. Slijp minstens 5 cm rondom de plek die je wil gaan lassen de verf of zinklaag weg omdat de warmte zich vanuit de las door het materiaal verspreidt.
Als je wat uit de voorraad gebruikt, stop dan de waarde daarvan in de koffiepot. En voor hergebruikt ijzer bijvoorbeeld de helft van nieuwwaarde.
Colofon
Opzet gemaakt door Fulco 05/01/2019
